PRZYPISY

1) ponieważ ZAREI jest podstawową formą ceremoniału komenda ta jest [zwykle] pomijana.

2) komendę podaje prowadzący zajęcia.

3) komendę podaje osoba posiadająca najwyższy stopień kyu /zob. przyp. 57)/, wskazana przez prowadzącego zajęcia, bądź sam prowadzący.

4) * hanshi /"wzorowy wojownik" - nauczyciel nauczycieli, najwyższy z możliwych tytuł w karatedo/. * Shihan /"wzór nauczyciela" - nauczyciel, profesor, pedagog/. * Renshi /"doskonalący się wojownik" - "młodszy" nauczyciel, nauczyciel czarnych pasów/. * /yon-, san-, ni-, sho-/ -dan /4,3,2,1 stopień/. W przypadku kiedy ktoś ma tylko stopień kyu nie wymienia się go /np. ikkyu, nikyu, sankyu, itd./, a zastępuje zwrotem * sempai /"wcześniejsze pokolenie" - tu: ktoś (naj)starszy stopniem/.

5) odpowiedź ćwiczących /wraz z ukłonem/ na "hajimemasu" prowadzącego zajęcia.

6) odpowiedź ćwiczących /wraz z ukłonem/ na "owarimasu" prowadzącego zajęcia.

7) komendę podaje osoba z najstarszym tytułem i/lub stopniem /zob.  przyp. 57)/, wskazana przez prowadzącego zajęcia, bądź sam prowadzący.

8) komenda podjęcia dalszego ciągu zajęć po przerwie: może być zastąpiona przez "dozo" prowadzącego zajęcia /tu: proszę ustawić się do ćwiczeń/ - nie odprawia się po niej ceremoniału tylko ustawia na poprzednio /ostatnio/ zajmowanym miejscu /przed przerwą/, bądź wskazanym przez prowadzącego.

9) komenda pomijana przy RITSUREI.

10) także ceremoniał odprawiany przez kogoś kto nie może usiąść /w seiza/: może być stosowana sytuacja opisana w punkcie b/ przypisu 65, tyle że z pozycji stojącej.

11) ceremoniał ten z reguły zarządzany jest przez prowadzącego tylko dla wykonania jakiegoś jednego konkretnego ćwiczenia /kihon, kata, lub kumite/ i wyłącznie dla określonej przez niego grupy ćwiczących.

12) dla osób które wchodzą w trakcie trwania zajęć: rozpoczyna się go /zarei lub ritsurei/ stając twarzą w kierunku shomen i wykonuje w takim miejscu by nie przeszkadzać innym. UWAGA: nie wchodzi się do dojo jeśli akurat trwa ceremoniał całej klasy - należy zaczekać aż się on skończy i dopiero wtedy wejść, aby odprawić swój. Jeśli wchodzi jednocześnie grupa osób rytm ceremoniału nadawany jest przez osobę z najstarszym tytułem i/lub stopniem /zob. przyp. 57/ - pozostali ustawiają się po jego prawej lub lewej stronie; należy także zaczekać z wejściem na innych, aby co chwila nie przeszkadzać prowadzącemu.

13) komendy oznaczone numerem tego objaśnienia podaje się samemu sobie, ale w sposób niesłyszalny dla innych /po cichu lub w myślach/.

14) w przypadku spóźnionego wejścia, wcześniejszego wyjścia lub innych, przed ukłonem należy obrócić się twarzą w stronę prowadzącego.

17) ma miejsce ukłon, który w zależności od przypadku oznacza: "tak jest", "wykonuję", "zrozumiałem", "bardzo proszę", "dziękuję bardzo", "przepraszam", "to wszystko", itp. Przeprowadza się go w stronę prowadzącego zajęcia.

18) po ceremoniale ustawia się gdzieś z boku w pozycji ki-o tsuke, w miejscu łatwo widocznym dla prowadzącego, ale jednocześnie nie wadzącym innym ćwiczącym, i oczekuje na zezwolenie wzięcia udziału w zajęciach.

19) przed ceremoniałem wskazane jest wyjście z grupy i zajęcie w pozycji ki-o tsuke miejsca łatwo widocznego dla prowadzącego /ale nie wadzącego innym/, aby zwrócić jego uwagę i objaśnić, że się wychodzi - ceremoniał następuje wówczas po komendzie prowadzącego dozo, co w tym przypadku znaczy "proszę przed wyjściem odprawić ceremoniał" lub "oczywiście proszę iść". Wykonuje się go twarzą do shomen, w takim miejscu, aby nie przeszkadzać ćwiczącym. Zob. analog. przyp. 12.

20) po ceremoniale, a przed wyjściem, można ponownie zaczekać aż prowadzący zwróci uwagę i podziękować za ćwiczenia, co następuje po komendzie "dozo" - proszę /tu: "jeśli skończyłeś to oczywiście możesz wyjść"/, na które wypada odpowiedzieć "arigato gozaimashita" - "dziękuję bardzo" /za ćwiczenia/.

21) jeśli wyszło się z dojo tylko na chwilę lub nie zdążyło wrócić na czas po przerwie - zajmuje się wtedy miejsce łatwo widoczne dla prowadzącego, ale nie wadzące innym, i oczekuje w pozycji ki-o tsuke na pozwolenie dołączenia do ćwiczących.

22) należy pamiętać, że w karatedo gimnastyka przebiega w szczególny sposób, bowiem każdy jej element może być wykorzystany jako technika walki.

23) kotai - por. TAISO, KIHON, KATA, KUMITE i KOBUDO: osoby stojące w rzędzie za nami obchodzi się po ich lewej stronie wykonując najpierw krok prawą nogą w swoją lewą stronę /oczywiście jeśli prowadzący nie zdecyduje inaczej/. Zob. przyp. 46.

24) w przód porusza się zawsze zaczynając prawą nogą /jeśli prowadzący nie postanowi inaczej/. UWAGA: Hanshi Nobuo Ichikawa robi na odwrót.

25) chcąc uzyskać pełniejsze nazwy innych, nie zamieszczonych haseł, należy złożyć je samemu z niżej podanych lub wcześniejszych terminów: brak szczegółowego opisu oznacza bardzo szeroki zakres rozumienia, np.: kosadachi to każda pozycja o skrzyżowanych nogach, ageuke dowolny blok w tę stronę, kihonkata - jakakolwiek forma uznana za podstawową, itd.

26) w tył porusza się zawsze zaczynając lewą nogą /jeśli prowadzący nie postanowi inaczej/. UWAGA: Hanshi Nobuo Ichikawa robi na odwrót.

27) w trakcie słuchania objaśnień podczas zajęć dopuszcza się trzy pozycje: ki-o tsuke, sonkyo i seiza. Jeśli przyjmuje się pierwszą należy wyjść z grupy i stanąć gdzieś z boku, aby nie zasłaniać innym.

28) strojem do ćwiczeń jest białe budogi bez żadnych symboli czy naszywek /za wyjątkiem znaku szkoły/: na pasie może znajdować się tylko nazwa szkoły, tytuł i imię /nazwisko/ właściciela. Jeśli ktoś chce może zdjąć gi /kurtkę/, ale jeśli to zrobi powinien porządnie ją złożyć i położyć gdzieś, gdzie nie będzie przeszkadzać. Jeżeli ktoś nie ma kimona może ćwiczyć w każdym innym stroju pod warunkiem, że jest on skromny /niewyzywający/, schludny /czysty/, bezpieczny i do tego przeznaczony.

29) w przypadku konieczności wyjścia przed ceremoniałem zakończenia zajęć.

30) w przypadku konieczności natychmiastowego /bezzwłocznego/ wyjścia /czasowego lub ostatecznego/.

31) przy ćwiczeniu z partnerem.

32) podczas samodzielnego ćwiczenia.

33) nie występuje gdy ćwiczy się samemu.

34) może mieć on miejsce np. podczas indywidualnych lekcji, szczególnych sytuacji, itp.

35) tori - w TAISO ten który wykonuje ćwiczenie, w KUMITE atakujący. UWAGA: w kumite określenie kto jest tori a kto uke jest zmienne, bowiem ćwiczący atak /tori/ staje się uke /tym na którym ćwiczy się technikę/ w momencie gdy broniący się wykonuje blok.

36) uke - w KIHION i KATA blok, w TAISO i przy rzutach ten na /z/ którym wykonuje się ćwiczenie /który służy za pomoc, "manekin"/, w KUMITE broniący się. UWAGA: w kumite określenie kto jest uke a kto tori jest zmienne, bowiem ćwiczący atak /tori/ staje się uke /tym na którym ćwiczy się technikę/ w momencie gdy broniący się wykonuje blok.

37) kobudo - także: "stara wojenna droga", "droga starych sztuk walki", "stare budo". W Japonii: wszystkie techniki walki powstałe i/lub używane przed 1868 r. Popularnie: praktyka z dawnym japońskim orężem lub sama broń tego typu jako taka.

38) przy kata z kijem /bo/ kolejność komend może być odwrócona.

39) w niektórych kata komenda ta jest opuszczana.

40) wymiary i kształty każdego egzemplarza broni - za wyjątkiem odniesień ogólnych poszczególnych ich części w stosunku do siebie - dobierane są indywidualnie wg osobistych preferencji każdego ćwiczącego.

41) sokumen - por. TAISO i KOBUDO.

42) otoshizuki = tsukiotoshi - por. KIHON i KOBUDO.

43) kyu - tu: stopień, ranga. Tu: młodszy stopień uczniowski.

44) otoshi - por. KIHON, KUMITE i KOBUDO.

45) shomen - zob. ZAREI i TAISO.

46) kotai - por. TAISO, KIHON, KATA, KUMITE i KOBUDO: przy ćwiczeniu w parach partnera obchodzi się po jego lewej stronie, zaczynając lewą nogą na ukos w przód w swoją prawą stronę. Zob. przyp. 23.

47) agezuki = tsukiage - por. KIHON i KOBUDO.

48) ® Niniejsza nazwa i znak są zastrzeżone oraz chronione dla szkoły Karatedo Doshinkan siedzibą w Wiedniu /Austria/. Posługiwanie się nimi lub ich częścią w jakikolwiek sposób bez zgody właściciela jest zabronione.

49) Renshi 7°Dan Andrzej Pyrzewicz - autor tej strony, krajowy instruktor sportu karate i rekreacji ruchowej Karatedo Doshinkan /SKD/. Zaczął ćwiczyć 18. października 1975 r. w TKKF "Przyjaciel" w Warszawie u Aleksandra Trofimowa: najpierw 9., potem 7., 5., 3. /03-11-1977 r., Warszawa, Augusto Basile, Włochy 6.dan Wadoryu/ i 1°kyu sportowego Shotokanu. Były sędzia sportowy mistrzostw karate Polski. Brał udział w pierwszym spotkaniu z Hanshim Isao Ichikawą w 1977 r. w Warszawie. W 1980 r. uczestniczył w zebraniu założycielskim Polskiego Związku Karate /PZK/ jako jeden z trzech z SKD, z ramienia którego był później jednym z dwóch jego stałych przedstawicieli przy tym związku. W 1987 r. był jednym z czterech inicjatorów powstania SKD, w którym później był jednym z pierwszych dwóch instruktorów karate, współautorem programu ich szkolenia oraz współprowadzącym pierwszego z nich /1989/, a w latach 1987-2004 sekretarzem/skarbnikiem, członkiem zarządu i jego prezydium. W 1988 r. uczestniczył w zebraniu założycielskim Polskiej Federacji Dalekowschodnich Sztuk Walki /PFDSW/ jako jeden z trzech z SKD, z ramienia którego był później jego stałym przedstawicielem przy tej federacji. Zna na pamięć wszystkie 101 oficjalnie nauczane dotąd przez hanshich tej szkoły kata wraz z ich wieloma wersjami i odmianami, których nigdy w żaden sposób nie zapisuje ani nie zapomina. Historyk, pisarz, tłumacz, semantyk i badacz karatedo oraz kata karatedo, autor książek "Karatedo Kata", "Witam na stronie poświęconej Karatedo Doshinkan", polskiego tłumaczenia "Karatedo Daihokan" Daishihana Kankena Toyamy, strony internetowej o kata Sanchin, a także paru artyukułów. Foto: autor w swoim mieszkaniu, Warszawa, 23. grudnia 2008 r. ok. godz. 13:30. Wykadrowane z fotografii z kolekcji autora z prywatnych sesji zdjęciowych Renshi mgr. Krzysztofa Cabana. Na stronie wejściowej: autor w Parku Traugutta, Warszawa, 20. czerwca 2007. Wykadrowane z fotografii z kolekcji autora z prywatnych sesji zdjęciowych Renshi mgr. Krzysztofa Cabana.

50) choshi - por. TAISO i KATA.

51) kihonnigiri - por. KUMITE i KOBUDO.

52) gyakuzuki - por. KIHON i KOBUDO.

53) komendy te, jak również poprzedzającą rozpoczęcie nazwę kata, i następujące po niej liczenie wykonywania kolejnych ruchów, podaje prowadzący, osoba przez niego wskazana lub - w przypadku praktyki indywidua1nej - sam ćwiczący /na głos, po cichu, bądź w myślach/.

54) kaizan - jeśli obwieszcza ono przerwę w trakcie zajęć wszyscy mogą zostać w dojo; po kaizan w ceremoniale zakończenia prowadzący wychodzi. Zob. rozdział "Co to jest", podrozdział "Karatedo Doshinkan", ustęp Koniec lekcji.

55) Hanshi 10°Dan Isao Ichikawa /ur. 24-12-1935 r., Nagoya, Aichi, Honshu, Japonia; zm. 01-02-1996 r. Wiedeń, Austria/ - spadkobierca Daishihana Kankena Toyamy, pierwszy w historii i przez rok jedyny posiadacz karatedo hanshi 10°dan, założyciel Karatedo Doshinkan. Prowadzenie szkoły przejął po nim 11.05.1996 r. młodszy brat - obecny Hanshi 10°Dan Nobuo Ichikawa. Ujęcie wykadrowane z fot. grupowej z 2. lipca 1986 r. z chopinowskiego koncertu fortepianowego w warszawskich Łazienkach. Kadr na stronie wejściowej: Hanshi na głównym stadionie BKS "Skra", Warszawa, sierpień 1986. Oba zdjęcia są autorstwa i pochodzą z kolekcji Renshi dr. Piotra Piotrowicza.

56) w Karatedo Doshinkan istniały kiedyś także odrębne stopnie dla dzieci, ale obecnie stopni tych nie używa się. W Polsce zostały przyznane tylko trzy z nich: czerwony 1 /najniższy z tych stopni, z jedną poprzeczną belką na końcach pasa - jedno dziecko, lipiec 1985/, żółty /ranga środkowa - dwoje dzieci: jedno w lipcu 1985, drugie w lipcu 1986/ i żółty 1 /najstarszy, z jedną poprzeczną belką - jedno dziecko w lipcu 1986/.

57) jeśli na danej lekcji jest kilku adeptów o tym samym stopniu jako pierwszy staje ten kto, niniejszą rangę otrzymał najdawniej, nawet jeśli od nominacji następnej osoby upłynęły - dosłownie - sekundy. To samo odnosi się do innych stopni i tytułów. W przypadku ćwiczących bez stopnia kolejność jest następująca: najpierw praktykanci w kompletnym stroju, potem jego części, a za nimi ci nie mający jeszcze ubioru - lokują się wtedy wg wieku /podobnie jest w sytuacji z budogi/. Chociaż taki jest wymóg formalny nie stanie się nic jeśli porządek ten zostanie nieco naruszony, co wcale nie znaczy że to itp. mogą przejść do reguły.

58) to samo odnosi się do ćwiczących stojących w innych rzędach, tj. shodan, kodansha, renshi i shihan.

59) z formalnego punktu widzenia w rzędzie tym mogą stać także godan, rokudan i wyżej, jeśli nie mają tytułów, co raczej się nie zdarza.

60) na końcu tego rzędu mogą stać także renshi sandan, ale są to przypadki zaiste wyjątkowe: jeden taki miał miejsce w Polsce 18. lipca 1991 r., i choć renshi ów miał ten zaszczyt zaledwie przez jeden dzień /nazajutrz został renshi yondan/ to jednak sam fakt pozostaje faktem.

61) bo - które trzyma się pionowo przed palcami naszej prawej stopy milimetr nad ziemią /pozostałe poziomo bądź nieco ukośnie przy prawym udzie/ chwyta się na wysokości 1/3. jego długości od góry, nunchaku przy kontei, kama przy ostrzach /czubkami w dół/, tonfa przy tsuka /tsuka w górę/, zaś sai za monouchi przy yoku /we wszystkich przypadkach przyrządy w prawej ręce/. Przy siadaniu i wstawaniu broń przyciąga się do prawego biodra /za wyjątkiem bo/, natomiast kładzie tak, aby nasza senchusen była dokładnie w połowie długości przyrządów: nunchaku i kama - kontei skierowane w prawą stronę /kama ostrzami do siebie/, tonfa - ushirogashira w prawo /tsuka w górę lub od siebie/, sai - tsuka w lewo.

62) jeśli zostawia się przyrządy to tylko po swojej prawej stronie: nunchaku i kama kontei w tył /kama ostrzami do siebie/, bo - w przód, tonfa - ushirogashira w tył /tsuka w górę lub do siebie/, sai - tsuka w przód. Przy przekazywaniu podchodzi odbierający - podaje się je podnosząc oburącz podchwytem na wysokość barków odbierającego i kłaniając bez opuszczania broni /bo trzyma się jak przy ceremoniale/: nunchaku i kama kontei w nasze prawo /kama ostrzami do siebie/, tonfa - ushirogashira w prawo /tsuka w górę/, sai - tsuka w lewo /yoku poziomo/. Pamiętaj, aby zawsze podawać broń odbierającemu jej bokiem, nigdy zaś przodem /czubkiem/, gdyż może to zostać odczytane jako atak /lub jego przygotowanie/ i sprowokować przeciwdziałanie. Z tego samego powodu unikaj przekazywania broni jedną ręka lub na inne od wyżej opisanego sposoby, które oprócz tego są mniej eleganckie. Pamiętaj również o tym by broń trzymać tak, aby partner miał dużo miejsca na swoje dłonie przy jej przejmowaniu. Oręż odbiera się prawą ręka w środku broni /pomiędzy rękami przekazującego/, zaś lewą na jej końcu za prawą ręką partnera /obie nasze ręce podchwytem/. Wciąż trzymając ręce na tej samej wysokości wykonuje ukłon. Podobnie jak przy przekazywaniu należy unikać innych sposobów /np. jedną ręką/. Jeśli podający tak ułoży ręce, że brak jest miejsca na naszą drugą dłoń, dotyka się wtedy środkiem lewej dłoni do końca przyrządu za prawą ręką podającego.

63) w trosce o bezpieczeństwo swoje i innych, przed przystąpieniem do ćwiczeń zawsze sprawdzaj przyrządy!

64) szczegółowe informacje odnośnie komend przy ceremoniale znajdują się w ZAREI.

65) a/ przy wstawaniu należy pamiętać o wykonaniu na tyle długiego kroku w przód prawą nogą, aby jej pięta znalazła się przed kolanem lewej nogi; b/ po przyjęciu morohizadachi /a przed hidari hizadachi/ można też podnieść wysoko do góry prawą nogę zgiętą w kolanie, następnie wyprostować ją /tak jak przy maegeri/ i dopiero po tym postawić w sposób opisany w a/, ale lekko, bez walenia stopą w ziemię /podłogę/. Zob. przyp. 66.

66) seiza jest odwrotnością kiritsu: lewa noga w tył, a jej kolano za piętę prawej nogi. Zob. przyp. 65.

67) nie powinno się także zapominać o osobie hanshiego w miejscu ćwiczeń /jeśli nadal tam przebywa/ i nie odwracać doń plecami, a przynajmniej odpowiedzieć na jego ukłon tym samym /kiedy wychodzi lub wchodzi/. Jeśli właśnie coś się ćwiczy powinno się to na tę chwilę przerwać. Zob. przyp. 73.

68) dan - por. TAISO, KIHON, KATA i KUMITE. Także: starszy stopień uczniowski.

69) Hanshi 10°Dan Nobuo Ichikawa /ur. 04-09-1941, Nagoya, Aichi, Honshu, Japonia; zm. 06-03-2019, Wiedeń, Austria/ - młodszy brat Hanshiego Isao Ichikawy, który 11.05.1996 r. przejął po nim prowadzenie Karatedo Doshinkan. Ostatni raz był w Polsce /Warszawa/ w 2018 r. /7-9. grudnia/. Wykadrowane z fot.: WAT, Warszawa, ul. Kartezjusza 1, sala gimnastyczna nr 57 /Mała Hala/, 20. marca 2011 r., godz. 13:48. Z kolekcji i autorstwa Renshi mgr. Krzysztofa Cabana.

70) teoretycznie nawet do renshi judan, ale praktycznie kończy się na renshi shichidan.

71) teoretycznie od shihan godan wzwyż, ale praktycznie to tylko shichidan i hachidan. Decyzją Hanshi Nobuo Ichikawa z 2016 r. shihani hachidan mogą nosić także czerwono-białe pasy.

72) należy pamiętać, że każde Karatedo Doshinkan Dojo jest niezależne: znajdują się one w różnych krajach, gdzie panują różne zwyczaje i prawa, a także działają w różnych warunkach i dlatego też przedstawione tu reguły nie mają charakteru absolutnie obowiązkowego - mają pomóc i ułatwić a nie utrudnić i przeszkadzać, co wcale nie znaczy że można podchodzić do nich jak się chce, lekceważyć je bądź w ogóle do nich się nie stosować, gdyż wówczas nie będzie to karatedo /zwłaszcza Doshinkan/; po prostu jest to jedna z jego cech. Powinno się zatem wyważyć pomiędzy tradycją a rozsądkiem i wybrać takie rozwiązanie, które będzie najbliższe tu prezentowanym, a jednocześnie możliwe do spełnienia bez przysłowiowego "podrzynania sobie gardła". A więc: a/ zasady ustala lider dojo - i do nich należy się stosować; b/ lider dojo jest w nim odpowiednikiem hanshiego w hombu dojo w Wiedniu; c/ pod nieobecność lidera jego funkcję przejmuje wyznaczona przez niego osoba bez względu na posiadany tytuł i/lub stopień - należy wtedy odnosić się do niej identycznie jak do niego samego; jeśli ktoś taki nie został specjalnie wyznaczony /a nie panują w tym względzie odrębne zwyczaje/ obowiązki te zawsze pełni aktualnie obecny najstarszy rangą uczeń /zob. przyp. 57)/ - może on jednak przekazać je w ręce innego, "młodszego" studenta i wówczas sam zachowuje się jak "zwykły" uczestnik lekcji.

73) z tytułu pełnionej funkcji lider dojo ma specjalne /szczególne/ prawa: m. in. może wejść i wyjść w trakcie lekcji kiedy chce bez konieczności odprawiania ceremoniału, choć oczywiście jeśli tego pragnie może to uczynić - obowiązują wtedy odrębne reguły: a/ jeżeli przejmuje klasę (i/lub wykonuje ceremoniał indywidualny - wszyscy powinni wówczas przyjąć pozycję ki-o tsuke i oczekiwać aż skończy, o ile oczywiście nie zarządzi on inaczej) - dziękuje dotychczas prowadzącemu, który zajmuje określoną przezeń pozycję lub /jeśli przejmujący tego nie zaznaczył/ ustawia na końcu któregoś z rzędów, b/ jeśli dołącza jako "zwykły" uczestnik - zachowuje się tak jak oni /powyższe dot. także wchodzącego, jeśli ma wyższy stopień i/lub tytuł niż aktualnie prowadzący zajęcia (za wyjątkiem lidera)/.

74) nigdy nie dotykaj broni bez pozwolenia jej właściciela! Wyjątek stanowi sytuacja opisana w przyp. 62.

75) aby móc prowadzić taką grupę i mieć "shomen" /czyli flagę/ - formalnie potwierdzający oficjalny status zespołu jako Karatedo Doshinkan Dojo - trzeba najpierw uzyskać na to bezpośrednią zgodę hanshiego.

76) wyszukiwarka odnajduje tylko całe wyrazy występujące wyłącznie na tej stronie i jedynie online /tzn. kiedy ma się bieżące połączenie z siecią, tj. Internetem/: najlepiej najpierw wybrać i przejrzeć kilka z podrozdziałów, aby zapoznać się z zastosowaną tu metodą transkrypcji i pisowni.

77) legitymacja owa zawiera nr, zdjęcie, adres zamieszkania oraz podpis, a także wszystkie przyznane jej właścicielowi stopnie i tytuły /wraz z datami tych nominacji/ potwierdzone parafą hanshiego. Jest to więc swojego rodzaju "paszportu Karatedo Doshinkan". Oprócz niej studenci otrzymują również certyfikaty otrzymanych godności /obecnie dopiero od stopnia shodan/.

78) wymienione okresy odnoszą się do intensywnego i regularnego ćwiczenia przynajmniej kilka razy w tygodniu bez żadnych przerw w trakcie przedmiotowego czasu.

79) senchusen - por. KATA i KUMITE.

80) hombu dojo /lub honbu dojo/ - "główne dojo". Z reguły miejsce w którym na stałe naucza /rezyduje/ "głowa" /założyciel, szef, główny nauczyciel, itd./ danej szkoły. Główna siedziba (i/lub sala ćwiczeń) szkoły. W przypadku organizacji międzynarodowych przyjmuje ono nazwę Sohombu /sohonbu/ Dojo /generalna, centrala siedziba główna wszystkich dojo/.

81) w przypadku karatedo brak systematyczności w bardzo krótkim czasie prowadzi do stagnacji, po której nieuchronnie nadchodzi regres, a adept z przerażeniem zauważa, że coraz więcej rzeczy mu umyka, a on sam miast zyskiwać nową wiedzę traci już zdobytą i w sumie wie coraz mniej.

82) © Prawa autorskie i wszelkie inne zastrzeżone przez i dla Andrzeja Pyrzewicza.

83) po lewej: frag. fot. autorstwa i ze zbiorów Renshi Janusza Skupniewskiego. Po prawej: oficjalne zawiadomienie o śmierci i pogrzebie Hanshiego Isao Ichikawy, które otrzymał autor z Karatedo Doshinkan Hombu Dojo.

84) Renshi 6°Dan Aleksander Trofimow /1950-2002/ - zaczynał w 1968 r. w warszawskiej SGPiS u Marka Stefaniaka: najpierw 4°kyu, później shodan i sandan sportowego Shotokanu /3-11-1977 r., Warszawa, Augusto Basile, Włochy, 6.dan Wadoryu/. Jeden z dwóch pierwszych czarnych pasów Karatedo Doshinkan w Polsce i pierwszy renshi, do sierpnia 1986 r. krajowy szef, które to przywództwo powierzył mgr. Krzysztofowi Witosowi. Potem na stałe przeprowadził się do USA, gdzie w Seatlle /stan Washington/ był liderem jednego dojo. Prowadził pierwsze spotkanie z Hanshim Isao Ichikawą w Warszawie w 1977 r. W 1980 r. jako jeden z trzech z ramienia SKD uczestniczył w zebraniu założycielskim Polskiego Związku Karate /PZK/. Wykadrowane z fot. w warszawskich Łazienkach, 2. lipca 1986. Z kolekcji i autorstwa Renshi dr. Piotra Piotrowicza.

85) Arya /"życiowy przewodnik" - ktoś dążący do oświecenia: tytuł bezpośrednio poniżej tytułu buddy/ Bodhidharma /"[ten z] oświeconą religią" - przydomek: 440-543, Kanchi, królestwo Pallava, Południowe Indie/ - uczeń i spadkobierca Arya Prajniatara, 28. Buddyjski Patriarcha Indii, Pierwszy Buddyjski Patriarcha Chin, opat klasztoru Shaolin, Pierwszy Patriarcha Luohanchuan, nauczyciel i testator He Buen /Drugi Patriarcha Luohanchuan/. Był twórcą pierwowzorów karatedo kata /chron./ Seipai, Naifanchin oraz Sanchin. Jego rodowe nazwisko to Simhavarman. Wykadrowane z fot. ze str. http://republika.pl.

86) Shaolin - "młody las". Nazwa chińskiego klasztoru w którym Bodhidharma rozwinął sztukę walki wręcz określaną najpierw jako Luohanchuan, później także jako chuanfa. Położony jest w prowincji Henan /dawniej Honan/ na środkowym wschodzie i bywa mylony z monasterami o tej samej nazwie w prowincji Fukien /in. Fujian, Fucien/ na południowym wschodzie.

87) Satunushi /"ci z rodzimych potomków" - przedostatnia ranga z ostatniej okinawańskiej klasy szlacheckiej, peichin przedostatniego stopnia: giermek, paź/ Tode Kanga Sakugawa /1733-1815, Torihori (in. Chokutsu) lub Akata, Shuri, Okinawa/ - spadkobierca Peichina Takahary, który nadał mu przydomek tode i polecił rozwijać tę sztukę. Nauczyciel i testator na rzecz Bushi Sokona Matsumury. Uważany jest za twórcę dojokun i pierwszego który formalnie połączył wszystkie istniejące na Okinawie odmiany kata w obecnie znane formy. Jego rodowe nazwisko to Teruya. Wykadrowane z fot. ze str. http://shitokai.com.

88) Bushi /jap. "prawy rycerz" - tytuł nadawany wybitnym wojownikom odpowiadający obecnemu tytułowi hanshi/ Sokon Matsumura /1792-1901, Yamakawa, Shuri, Okinawa/ - jeden z dwóch spadkobierców Tode Sakugawy, spadkodawca Kensei Yasutsune Itosu. Uważa się go za antenata i propagatora Shorinryu i Shurite oraz przypisuje autorstwo i/lub przekazanie wielu kata. Jego rodowe nazwisko to Kayo, zaś okinawańskie tytuły chikudun peichin /"ci ze szlachty od podnoszenia umiejętności walki", peichin środkowej rangi/ i "przyboczny strażnik króla", które otrzymał od Ko Sho /XIX., przedprzedostatni władca Ryukyu/. Wykadrowane z fot. ze str. http://todomardelplata.com.

89) Kosaku Matsumora /1829-1898, Tomari, Okinawa/ - uczeń Kishin Teruya, twórca Tomarite. Wykadrowane z fot. ze str. http://sweb.cz.

90) Kensei /"wielki mistrz boksu" - dawny japoński tytuł odpowiadający obecnemu tytułowi hanshi/ Yasutsune Itosu /1830-1915, Yamakawa, Shuri, Okinawa/ - uczeń i spadkobierca Bushi Matsumury, nauczyciel i testator na rzecz Daishihana Kankena Toyamy. Propagator Shorinryu, twórca Shurite, systemu stopni w karate, kumite znanego w obecnej formie oraz wielu kata. Wykadrowane z fot. ze str. https://www.qab.co.jp.

91) Kensei Kanryo Higashionna /1853-1915, Nishi, Kume, Okinawa/ - przyjmowany za nieformalnego kontynuatora uczeń Peichina Seisho Arakaki, nauczyciel i testator Kyoshi Chojuna Miyagi. Uważany jest za odnowiciela Shoreiryu na Okinawie i przekaziciela głównych kata Nahate. Wykadrowane z fot. ze str. http://shitokai.com.

92) Shihan Kenwa Mabuni /1889-1952, Shuri, Okinawa/ - uczeń Kensei Yasutsune Itosu, Peichina Seisho Arakaki, Kensei Kanryo Higashionny i Kyoshi Chojuna Miyagi, założyciel pierwszego /wcześniejszego/ Shitoryu. Był sławny ze swojej encyklopedycznej wiedzy o kata, ich historii i interpretacji. Wykadrowane z fot. ze str. http://karatebyjesse.com.

93) Shihan Kambun Uechi /1877-1948, Izumi, Okinawa/ - uczeń Kensei Yasutsune Itosu, Peichina Seisho Arakaki i Kensei Kanryo Higashionny. Przekazał inne wersje niektórych form Nahate. Założyciel Pangainoonryu Karatejutsu. Jego syn i spadkobierca zmienił później tę nazwę na Uechiryu. Wykadrowane z fot. ze str. http://uechi.de.

94) Daishihan /"wielki nauczyciel" - tytuł odpowiadający obecnemu tytułowi hanshi/ Kanken Toyama /1888-1966, Shuri, Okinawa/ - uczeń i spadkobierca Kensei Yasutsune Itosu, założyciel Karatedo Shudokan, jeden z dwóch kwalifikowanych przez rząd Japonii i Butokukai do nauczania i nadawania stopni oraz tytułów we wszystkich odmianach okinawańskiego karatedo, nominator pierwszych w historii hanshich karatedo, nauczyciel i testator na rzecz Hanshiego Isao Ichikawy. Bywa mylony z Seiken To/ku/yamą. Jego rodowe nazwisko to Oyadomari. Wykadrowane z fot. ze str. 455 "Karatedo Daihokan" Kankena Toyamy.

95) Daidokan - "szkoła z szerokiej drogi". Nazwa dojo założonego przez Choki Motobu. Pochodzi od dzielnicy Daido w Kume w Naha na Okinawie.

96) Choki Motobu /1871-1944, Akihira, Shuri, Okinawa/ - uczeń Bushi Sokona Matsumury, Kensei Yasutsune Itosu, Kengo Kentsu Yabu i Kosaku Matsumory. Pochodzący z królewskiego rodu jeden z wielkich karate uważany za krzewiciela Shoreiryu i Tomarite. Był obecny na słynnym sympozjum mistrzów w Naha w 1936 r. Założyciel Daidokan posiadający dogłębną wiedzę o wszystkich okinawańskich kata. Wykadrowane z fot. ze str. http://hgweb.nl.

97) Chotoku Kyan /1870-1945, Gibo, Shuri, Okinawa/ - uczeń Bushi Sokona Matsumury, Kensei Yasutsune Itosu, Kengo Kentsu Yabu oraz Kosaku Matsumory, propagator Shorinryu i Tomarite. Brał udział w słynnym sympozjum mistrzów w Naha w 1936 r. Jego technikę określano jako Shobayashiryu. Wykadrowane z fot. ze str. http://id.japaneseclass.jp.

98) Renshi 5°Dan Gichin Funakoshi /1868-1957, Shuri, Okinawa/ - uczeń Kensei Yasutsune Itosu i Peichina Seisho Arakaki. Autor kilkunastu odmian karatedo kata oraz sławnej sentencji "karate-ni sente nashi". Założyciel szkoły Shotokan. Jako pierwszy zaprezentował karate poza Okinawą oraz wprowadził w Japonii system stopni w karate importowany z tej wyspy. Wykadrowane z fot. ze str. http://mundialarts.com.

99) Hanshi Choshin Chibana /1886-1969, Torihori, Shuri, Okinawa/ - uczeń Kensei Yasutsune Itosu i Kengo Kentsu Yabu, założyciel Kobayashiryu, uczestnik słynnego sympozjum mistrzów w Naha w 1936 r., jeden z dwóch kwalifikowanych przez rząd Japonii i Butokukai do nauczania i nadawania stopni oraz tytułów we wszystkich odmianach okinawańskiego karatedo. Tytuł hanshi otrzymał w 1957 r. od reaktywowanego Butokukai. Wykadrowane z fot. ze str. http://pl.wikipedia.org.

100) Kyoshi /"nauczający wojowników" - tytuł równoważny tytułowi shihan/ Chojun Miyagi /1888-1953, Higashi, Naha, Okinawa/ - uczeń i spadkobierca Kensei Kanryo Higashionny, założyciel Gojuryu, twórca i przekaziciel głównych form Nahate /Shoreiryu/. Był obecny na słynnym sympozjum mistrzów w Naha w 1936 r. Nie wyznaczył następcy. Najpierw miał na imię Matsu. Wykadrowane z fot. ze str. http://dbkarateschool.com.

101) Kengo /"doskonały pięściarz" - tytuł odpowiadający obecnemu tytułowi hanshi/ Kentsu Yabu /1870-1937, Okinawa/ - student Bushi Sokona Matsumury i Kensei Yasutsune Itosu. Autor sławnego powiedzenia "ikken hissatsu". Był obecny na słynnym sympozjum mistrzów w Naha w 1936 r. Wykadrowane z fot. ze str. http://ejmas.com.

102) Hanshi Isao Ichikawa w Karatedo Doshinkan Hombu Dojo /Wiedeń, Austria/. Fot. sprzed 1989 r. Ze zbiorów autora.

103) Hanshi Nobuo Ichikawa w Karatedo Doshinkan Hombu Dojo /Wiedeń, Austria/ - tu jeszcze jako shihan 8°dan. Fot. sprzed 1989 r. Ze zbiorów autora.

104) Daishihan Kanken Toyama w końcowej pozycji kata Pinan Godan. Fot. ze str. 190 "Karatedo Daihokan" Kankena Toyamy.

105) z karatedo kata jest trochę tak jak z domowymi narzędziami: czasem nie bardzo pamiętamy jak, kiedy i po co się tam wzięły, a jeszcze innym razem nawet nam przez myśl nie przyjdzie, że w ogóle któreś z nich mamy - po prostu nie używając ich zapominamy o nich. Mogą więc tak leżeć dotąd, aż rozsypią się ze starości, i tyle będzie z nich pożytku. Ale to nie wszystko: samo ich posiadanie w gospodarstwie jeszcze niczego nie zmienia, bowiem trzeba także wiedzieć do czego one służą - można próbować wbić gwóźdź w ścianę za pomocą piły, ale chyba nie do tego została ona stworzona. Jednak na tym nie koniec: nawet jeśli będziemy już wiedzieli do czego danego sprzętu użyć wcale to nie znaczy, że potrafimy go właściwe zastosować - najpierw musimy nauczyć się jak nim operować, co znowu wcale nie oznacza, że gdy posiądziemy już ową wiedzę natychmiast zostaniemy mistrzami świata w majsterkowaniu. Powyższe także niczego nam nie da dopóki nie będziemy wiedzieli w jakiej kolejności /kiedy/ którym z nich zadziałać. Efekt naszej pracy również nie musi od razu być idealny bądź nas zadowalający - potrzeba odrobiny czasu oraz praktyki, aby nabyć doświadczenia i w tej materii. W omawianym przypadku narzędziami są kata, a obrabianym materiałem my sami i otaczająca nas rzeczywistość.

106) Dziennik Pracowniczy United Nations Industrial Development Organization /Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego/ z siedzibą w Wiedniu /Austria/.

107) mgr Krzysztof Witos /bez stopnia/ przed boiskiem ośrodka sportowego w Fonyod. Wykadrowane ze zdjęcia grupowego. Z kolekcji i autorstwa twórcy strony.

108) Shihan 7°Dan mgr Zenon Słomski - pierwszy polski student Karatedo Doshinkan i jeden z dwóch pierwszych czarnych pasów. Zaczynał od sportowego Shotokanu w październiku 1972 r. /bez stopnia/ w SGPiS u Alka Trofimowa. W polskim Karatedo Doshinkan /SKD/ od 2004 r. szef komisji rewizyjnej. Z kolekcji sfotografowanego.

109) Aktualności Uniwersyteckiego Instytutu Gimnastycznego /Wiedeń, Austria/.

110) Shorinryu /in. Shobayashiryu lub Sukunaibayashi/ - "szkoła z młodego lasu". Japoński odpowiednik chińskiego Shaolin. Obecnie istnieje wiele jego odmian o różnej pisowni, odczycie i znaczeniu.

111) Shoreiryu - "szkoła duchowego oświecenia". Japońska nazwa stylu uprawianego w klasztorze Shaolin, który oryginalnie miał być filarem ti /te/. Za jego współczesnego odnowiciela przyjmuje się Kensei Kanryo Higashionnę, a za następnych propagatorów Kyoshi Chojuna Miyagi i Choki Motobu.

112) Shitoryu - "szkoła jedwabnego wschodu" /sic!/. Nazwa dwóch różnych szkół karate założonych przez dwóch różnych ludzi: najpierw przez Shihana Kenwę Mabuniego, później również Shimpana Shiromę. Pochodzi od pierwszych znaków w nazwiskach ich dwóch wspólnych nauczycieli: Itosu - które może być czytane także właśnie jako "shi", oraz Higashionny - "to". Pierwsze znaczy "jedwab", drugie - "wschód".

113) Satunushi Okuda - uczeń Satunushi Tode Kanga Sakugawa, antenat Nahate, o którym brak jest jakichkolwiek ogólnodostępnych informacji.

114) Shudokan - "szkoła drogi doskonalenia się". Nazwa szkoły karatedo założonej przez Daishihana Kankena Toyamę.

115) Shimpan Shiroma /1890-1954, Taira, Shuri, Okinawa/ - uczeń Kensei Yasutsune Itosu i Kensei Kanryo Higashionny, założyciel drugiego /późniejszego/ Shitoryu. Uczestniczył w słynnym sympozjum mistrzów w Naha w 1936 r.  Wykadrowano z fot. ze str. http://okinawa-te.org.

116) Udun /"z królewskiego pałacu" - wyższa z dwóch warstw średniej klasy szlacheckiej/ Choken Makabe /1769-1825, Okinawa/ - uczeń Satunushi Tode Kanga Sakugawa, antenat Tomarite.

117) Kishin Teruya /1804-1868, Okinawa/ - uczeń Udun Choken Makabe, protoplasta Tomarite.

118) Shobayashiryu /in. Shorinryu lub Sukunaibayashiryu/ - "szkoła z młodego lasu". Nazwa którą określano technikę Chotoku Kyana.

119) Gojuryu - "szkoła twardo-miękka". Nazwa szkoły karate założonej przez Kyoshi Chojuna Miyagi. Była pierwszą tego typu oficjalnie zarejestrowaną i uznaną przez Butokukai.

120) Dai Nippon Butokukai - "wielkie japońskie stowarzyszenie cnotliwych /szlachetnych/ wojowników". Najstarsza japońska organizacja sztuk walki założona w 1895 r., zatwierdzona przez Cesarza Meiji, akredytowana przy Rodzinie Cesarskiej i pod nadzorem Japońskiego Ministerstwa Edukacji. Ustanowiła stopnie dan i kyu oraz tytuły hanshi, kyoshi i renshi. Została rozwiązana w 1946 r. przez amerykańskie władze okupacyjne. Reaktywowana w 1957 r. jako "wielkie japońskie stowarzyszenie sztuk walki", w tym samym roku przyznała Choshinowi Chibanie tytuł hanshi. Nie pozostaje w żadnym związku z pierwotną organizacją z 1895 r.

121) Karate-ni sente nashi - "pusta ręka pierwsza nie atakuje". Sławna sentencja autorstwa Renshiego Gichina Funakoshiego.

122) Shotokan - "szkoła sosnowej fali". Nazwa szkoły karate założonej przez Renshi Gichina Funakoshiego. Nazwa pochodzi od jego pseudonimu literackiego /shoto - sosnowa fala/.

123) Kobayashiryu /in. Shorinryu lub Shobayashiryu/ - "szkoła z małego lasu". Nazwa szkoły karatedo założonej przez Hanshiego Choshina Chibanę.

124) Ikken hissatsu - "każde uderzenie zawsze zabija". Sławne powiedzenie karate autorstwa Kengo Kentsu Yabu.

Sympozjum mistrzów okinawańskiego karatedo

[fragment]

/"Karatedo Daihokan", Kanken Toyama. Dodatki, str. 377. Polski przekład i wydanie I. Renshi 7°Dan Andrzej Pyrzewicz (Karatedo Doshinkan, Polska, Warszawa), grudzień 2015. © All rights reserved for Polish translation and edition./

/Odręcznie zrobiony zapis bibliograficzny historycznie cenny dla karate./

25. paźdźiernika 1936 r., godz. 4.

Prefektura Okinawa, miasto Naha, Dom Showa

Inicjatywa redakcji "Ryukyuańskiej Nowej Gazety"

Osoby biorące udział:

Karate Shihan /nauczyciele karate/:

p.p. Hanashiro Chomo, Kyan Chotoku, Motobu Choki, Miyagi Chojun, Kyoda Juhatsu, Chibana Choshin, Shiroma Shimpan, Shoroku Chotei, Nakasone Genwa /uczeń Shudokan/ z Karate Kenkyu Sha.

126) Pangainoonryu Karatejutsu - "pół twarda i miękka szkoła sztuki pustych rąk". Nazwa szkoły karate założonej przez Shihana Kambuna Uechi. Jego syn-spadkobierca zmienił później tę nazwę na Uechiryu.

127) a/ od 16. czerwca do 1. września jest przerwa wakacyjna i zajęcia nie odbywają się, b/ grupa zintegrowana - stopień trudności danej lekcji jest każdorazowo dostosowywany do poziomu zaawansowania /możliwości/ aktualnie obecnych na niej osób.

131-270 ● 271- ● MENU ● WEJŚCIE